سلول ها در پاسخ به تغییرات محیط اطرافشان می توانند خود را تغییر دهند. آتروفی یکی از این پاسخ ها است. در یک تعریف می توان گفت: کوچک شدن اندازه سلول به دلیل کاهش مواد سلولی را آتروفی می گویند. آتروفی عضله به معنی لاغر و ضعیف شدن عضله است. آتروفی عضله می تواند به دنبال کاهش جریان خون به عضله و یا فلج شدن اعصاب حرکتی عضله و یا استفاده نکردن طولانی‌مدت از عضله ایجاد شود. هنگامی که تعداد معینی از سلول های یک عضو گرفتار شوند، کل عضو یا بافت کوچک می شود و آتروفی رخ می دهد، بر این مطلب باید تأکید شود که اگر چه ممکن است عملکرد سلول های آتروفیک کاهش یابد اما این سلول ها، سلول های مرده نیستند.
علل آتروفی
آتروفی ناشی از کاهش ساخت و افزایش تخریب پروتئین در سلول است. ساخت پروتئین به علت کاهش فعالیت متابولیک کاهش می یابد. آتروفی می تواند علت های متعددی داشته باشد. به عنوان مثال در دوران یائسگی به علت از دست دادن تحریک هورمونی آتروفی رخ می دهد و یا بعد از زایمان اندازه رحم کوچک می شود که هم به دلیل آتروفی و هم آپوپتوز (مرگ برنامه ریزی شده سلول) است و این فرایندها طبیعی هستند.
در بیشتر افراد، آتروفی عضلانی به دلیل استفاده ناکافی از عضلات رخ می دهد. افرادی که شغل های نشسته دارند، افرادی که بیمارند و کمتر حرکت می کنند، می توانند باعث کاهش اندازه عضله و ضعف آن شوند. این نوع آتروفی با ورزش و تغذیه مناسب برطرف می شود. افرادی که بستری هستند، بیشترین آتروفی عضلانی خواهند داشت. فضانوردانی که دور از جاذبه زمین هستند، بعد از چند روز بی وزنی، انقباض عضلانی را از دست خواهند داد.
آتروفی می تواند علت پاتولوژیک (آسیب شناختی، غیرطبیعی) هم داشته باشد. به عنوان مثال از کاهش خونرسانی، تغذیه ناکافی، قطع عصب یک عضله و … می توان نام برد. یکی از مثال های آن زمانی است که عضله کار نکند. به عنوان مثال زمان گچ گرفتن که به علت کاهش بار کار سلول آتروفی رخ می دهد.
در کل می توان به این علل اشاره کرد
- کاهش بارکاری سلول ( مانند بی حرکت کردن یک اندام برای بهبود شکستگی)
- از دست دادن عصب دهی
- کاهش خونرسانی
- تغذیه ناکافی
- از دست دادن تحریک اندوکرین و فرآیند پیری ( آتروفی ناشی از پیری)
اگر چه بعضی از این محرک ها، فیزیولوژیک ( برای مثال از دست دادن تحریک هورمونی در دوران یائسگی) و بعضی پاتولوژیک ( مانند از دست دادن عصب ) هستند، ولی تغییرات بنیادی سلول ها مشابه است. این پدیده در واقع، عقب نشینی سلول به یک حجم کوچک تر است که در آن اندازه، هنوز بتواند امکان ادامه حیات داشته باشد. در این وضعیت یک تعادل جدید بین اندازه سلول و کاهش تغذیه ، خونرسانی یا تحریک تروفیک برقرار می شود.
علائم عصبی و عضلانی همراه با آتروفی عضلانی
- مشکلات تعادل
- اختلال در راه رفتن و افتادن
- ضعف صورت
- مشکل تدریجی در راه رفتن و صحبت کردن
- از دست دادن حافظه و ضعف اندام
- ختلال تعادل بدن
- از دست دادن هماهنگی بین عضلات
- بی حسی و یا سوزن سوزن شدن دست ها و یا پاها
- عدم تحرک پیشرونده
- ضعف پیشرونده و بی حسی در پاها
درمان آتروفی عضلانی
نحوه درمان با توجه به علائم و شدت بیماری، متفاوت است:
- به طور مرتب ورزش کردن
- ورزش های کششی برای کاهش فشار در عصب
- داروهای ضد التهاب برای کاهش التهاب و درد
- فیزیوتراپی
- درمان اولتراسوند
- برخی موارد، برای اصلاح انقباض، جراحی لازم می باشد
جلوگیری از آتروفی عضلانی
با ورزش کردن منظم می توان جلوی آتروفی عضلانی ناشی از عدم استفاده از عضله را گرفت. پیاده روی و شنا از بهترین ورزش ها برای سلامت عضلات می باشند.غذاهای پروتئینی را مصرف کنید. یکی از مهم ترین ترکیبات عضله، پروتئین می باشد. غذاهای پروتئینی می توانند از آتروفی عضلانی جلوگیری کنند و یا پیشرفت آتروفی را کند کنند. غذاهای پروتئینی شامل: آجیل، گوشت ها، تخم مرغ و لبنیات می باشد. غذاهای کم چرب مصرف کنید.کاهش وزن پیدا کنید. افزایش وزن باعث بد عملکردن عضلات می شود.میوه ها و سبزیجات مصرف کنید.منیزیم برای درست عمل کردن عضلات مهم است. کدو تنبل، موز، چغندر، اسفناج و دیگر سبزیجات برگ سبز منبع غنی از منیزیوم می باشند.
تهیه و تدوین : elmevarzesh.com
منبع: آسیب شناسی پایه (عمومی) رابینز،
