فیزیولوژی ورزش و فعالیت های بدنی از مبانی علوم تشریح و فیزیولوژی سرچشمه گرفته است. علم تشریح ساختار یا « ریخت شناسی » موجود زنده را بررسی می کند و در همان حال هم علاوه بر مطالعه بخش های مختلف بدن روابط متقابل آن ها را نیز توصیف و تبیین می کند. فیزیولوژی، کارکرد بدن را مورد مطالعه قرار می دهد.
فیزیولوژی، علاوه بر این که چگونگی کار و وظیفه دستگاه ها ، بافت ها ، سلول ها و ملکول های درون سلول ها را مورد مطالعه و بررسی قرار می دهد ، مشخص می کند که چگونه این اعمال و وظایف متنوع یکپارچه و هم آهنگ شده و نظم و تعادل محیط داخلی بدن یعنی « هوموستئاز» را برقرار می کنند. از آن جایی که تاکید فیزیولوژی بر عمل و وظایف ساختمان های مختلف بدن استوار است ، یادگیری و درک فیزیولوژی بدون آشنایی کافی با علم تشریح میسر نمی باشد. علاوه بر این ، هم فیزیولوژی و هم تشریح (آناتومی) بر علومی مانند زیست شناسی ، شیمی ، فیزیک و سایر علوم پایه متکی هستند.
فیزیولوژی فعالیت بدنی نشان می دهد که چگونه ساختار و عملکرد بدن در مقابل فعالیت های بدنی شدید و کوتاه مدت دست خوش تغییر قرار می گیرد. و هوموستئاز بدن با چالشی تازه مواجه می شود. از سوی دیگر، هنگامی که بدن در معرض محرک های مکرر ناشی از فعالیت بدنی قرار گیرد ، بدن با فعالیت های بدنی دراز مدت سازگار می شود که در واقع این حالت ، جنبه ی دیگری از فیزیولوژی فعالیت بدنی به شمار می رود و سرانجام ، چون محیط پیرامون ورزشکار بر وی اثر می کند ، موجب پیدایش موضوع علمی دیگری به نام « فیزیولوژی محیط » می شود که این هم زیر شاخه ای از فیزیولوژی فعالیت بدنی محسوب می شود.
فیزیولوژی ورزش مفاهیم و دست آوردهای فیزیولوژی فعالیت بدنی را در مراحل تمرین قهرمانان به کار می گیرد تا عملکرد ورزشی آنان به نحو بارزی پیشرفت کند. در واقع فیزیولوژی ورزش از فیزیولوژی فعالیت بدنی گرفته شده است.ذکر مثالی به ما کمک می کند تا تفاوت و رابطه این دو موضوع فیزیولوژیکی را بهتر درک کنیم. با توجه به نتایج پژوهشی در زمینه فیزیولوژی فعالیت بدنی ، می دانیم که بدن انسان انرژی لازم را برای شروع اعمال عضلانی و ادامه حرکت ، از مواد غذایی مصرفی به دست می آورد.
همان گونه که می دانیم ، منبع اصلی انرژی در حالت استراحت و فعالیت های سبک ورزشی از چربی تامین می شود ، ولی متناسب با افزایش شدت فعالیت ، بدن کربوهیدرات بیش تری مصرف می کند تا جایی که کربوهیدرات منبع اصلی انرژی می شود. ورزش های سنگین و طولانی مدت موجب کاهش تدریجی ذخایر کربوهیدرات بدن می شوند ، در این حالت است که ورزشکار به مرحله خستگی و واماندگی می رسد.
حال که می دانیم ذخیره انرژی کربوهیدراتی بدن محدود است، به عنوان یک فیزیولوژیت ورزشی اطلاعات به دست آمده در زمینه انرژی را به کار می گیریم تا راهی پیدا کنیم که:
- ظرفیت ذخیره سازی کربوهیدرات بدن افزایش یابد (بارگیری کربوهیدرات)
- میزان مصرف کربوهیدرات، هنگام فعالیت بدنی کاهش یابد.
- رژیم غذایی ورزشکار در مراحل قبل و هنگام مسابقه طوری تنظیم شود که احتمال تخلیه منابع کربوهیدراتی به حداقل برسد.
منبع:
فیزیولوژی ورزش و فعالیت بدنی